Hôm qua, 26/08/2025, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thừa nhận rằng các trường đại học ở Hoa Kỳ có thể gặp khó khăn nếu thiếu vắng sinh viên Trung Quốc, và cho biết Washington có thể cấp thị thực cho 600 000 sinh viên Trung Quốc nhập học tại Hoa Kỳ. Trước đó, chính quyền Trump đã công bố kế hoạch thu hồi thị thực của sinh viên Trung Quốc viện dẫn lý do “an ninh quốc gia”.
Trong cuộc họp với nội các hôm qua, tổng thống Donald Trump giải thích : “Tôi thích sinh viên của các nước khác đến đây vì mọi người có biết chuyện gì sẽ xảy ra nếu họ không đến không ? Hệ thống đại học của Mỹ sẽ sụp đổ rất nhanh chóng”, theo trích dẫn của Fox News.
Trong bối cảnh hai nước đang đàm phán về thương mại, Donald Trump cho rằng “điều này rất quan trọng, và chúng ta sẽ hòa thuận với Trung Quốc” và khẳng định “mối quan hệ này rất quan trọng”,(…), “Tôi đã nói với chủ tịch Tập Cận Bình là chúng tôi vinh dự được tiếp đón sinh viên Trung Quốc”.
Một lần nữa, Donald Trump lại thể hiện lập trường tiền hậu bất nhất, “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Hồi đầu tháng Năm, ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã công bố kế hoạch hạn chế thị thực đối với sinh viên Trung Quốc có quan hệ với đảng Cộng Sản hoặc theo học những “lĩnh vực quan trọng”, đồng thời sửa đổi tiêu chí cấp thị thực để “tăng cường giám sát” tất cả các ứng viên du học sinh trong tương lai từ Trung Quốc và Hồng Kông. Gần đây, bộ Ngoại Giao thông báo đã thu hồi 6000 thị thực sinh viên Trung Quốc trong năm nay. Hồi tháng Sáu, tổng thống Trump đã đẩy mạnh chiến dịch, cấm cấp thị thực cho tất cả sinh viên nước ngoài đến học tại trường danh tiếng Harvard.
Lượng sinh viên Trung Quốc du học tại Hoa Kỳ đã giảm hơn 20 % so với gia đoạn 2019, xuống còn khoảng 277 ngàn sinh viên. Theo giới chuyên gia, con số này sẽ tiếp tục giảm trong những năm tới do căng thẳng Mỹ -Trung.
Về phía Bắc Kinh, hôm nay, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Quách Gia Khôn, theo AFP, cho rằng “Hoa Kỳ nên chấm dứt các hành vi quấy rối, thẩm vấn và trục xuất sinh viên Trung Quốc vô căn cứ, đồng thời bảo vệ hiệu quả các quyền và lợi ích hợp pháp của họ”.
Hồi đầu tuần này, theo AP, sứ quán Trung Quốc tại Hoa Kỳ đã khuyến cáo sinh viên không nhập cảnh vào Hoa Kỳ qua sân bay George Bush ở Houston, do có các cáo buộc về việc một số sinh viên bị nhân viên hải quan gây khó dễ, thẩm vấn. Ít nhất một sinh viên đã bị trục xuất về Trung Quốc sau 80 giờ bị giam giữ.
Hoa Kỳ, dưới cả chính quyền Trump và Biden, đều đồng thuận cho rằng không nên hỗ trợ đào tạo nhân tài hàng đầu của Bắc Kinh trong các lĩnh vực quan trọng như điện toán lượng tử, trí tuệ nhân tạo và công nghệ hàng không vũ trụ.
Phân tích của Hiệp hội các nhà giáo dục quốc tế NAFSA chỉ ra rằng sinh viên quốc tế theo học tại các trường đại học ở Hoa Kỳ, đã đóng góp 43,8 tỷ đô la cho nền kinh tế nước này.
Đảng dân túy Anh Reform muốn trục xuất hàng trăm ngàn di dân trái phép
Chính sách di trú của Donald Trump thu hút được sự ngưỡng mộ của một số "đệ tử" dân túy ở châu Âu. Hôm qua, Nigel Farage, lãnh đạo đảng Refom UK của Anh, tuyên bố có kế hoạch “trục xuất 650 nghìn di dân trái phép” nếu họ thắng cử nhiệm kỳ Quốc hội tới. Phát biểu này gây tranh luận mạnh mẽ trong dư luận Anh, và gia tăng sức ép đối với chính phủ của thủ tướng Keir Starmer.
Từ Luân Đôn, thông tín viên Nguyễn Giang cho biết thêm một số thông tin:
Dư luận Anh 24 giờ qua sôi động vì đề xuất của lãnh đạo đảng Reform ở Anh, nghị sĩ Quốc hội Anh Nigel Farage nhằm trục xuất hàng trăm nghìn di dân trái phép trong vòng 5 năm từ năm 2029 nếu họ thắng cử và lên cầm quyền. Ý tưởng chủ đạo của kế hoạch này, giống như cách TT Donald Trump đã làm ở Mỹ, là để cảnh sát Anh truy tìm và nhốt tới 650 nghìn người vào các trại tạm cư ở những sân bay quân sự cũ, rồi đưa họ về thẳng các nước xuất xứ như Iran, Afghanistan và các nước khác.
Lãnh đạo Reform, Nigel Farage nói rằng đảng của ông sẽ đưa Anh rời Công ước Nhân quyền châu Âu (1950) vốn cho phép người tỵ nạn tới Anh tìm sự bảo vệ. Reform cũng tuyên bố chi ra 2 tỷ bảng Anh để hỗ trợ các nước như Afghanistan nhận lại công dân của họ và trừng phạt đối với các nước không hợp tác nhận lại di dân.
Ngay lập tức, Đảng Lao động đang cầm quyền đã gọi các đề xuất này là không khả thi, và thủ tướng Starmer nói rằng việc bỏ Công ước Nhân quyền châu Âu ký năm 1950 sẽ đưa Anh rơi xuống cùng hạng 2 nước không ký là Nga và Belarus. Đảng Bảo thủ Anh cáo buộc Reform sao chép các ý tưởng mà họ đã công bố đầu năm nay.
Thế nhưng, theo bình luận của nhiều tờ báo, dù con số trên 600 nghìn “di dân trái phép ở Anh”, là do Reform đưa ra, ông Farage đã khiến chính phủ Anh bị động và tỏ ra không đối phó được với làn sóng nhập cư không giảm. Reform cũng khuấy động được dư luận khiến các diễn đàn mạng tranh cãi thêm gay gắt về vấn đề di cư. Chỉ một tin trên trang BBC News về đề tài này nhận được hơn 21 nghìn bình luận trong vòng 15 giờ kể từ khi xuất bản. Nhiều người Anh phê phán chính quyền là quá “nhẹ tay” với người nhập cư lậu. Một số khác nói ông Farage từng hứa Brexit “sẽ giảm được làn sóng nhập cư” nhưng tình hình không phải vậy, nên ông ta “chỉ là kẻ bán dầu rắn” (snake oil), hàm ý đánh lừa dư luận.
Có báo thiên hữu như Daily Mail ca ngợi sáng kiến “kiểu Donald Trump” của ông Farage và viết rằng “cuối cùng đã có một chính trị gia hiểu rõ vấn đề". Còn tờ Daily Mirror thì bác bỏ đề xuất của Reform, với bình luận của Paul Routledge yêu cầu các chính trị gia phải lắng nghe lương tâm của mình trước khi phát biểu, vì tinh thần nhân đạo. Báo The Sun chất vấn ông Farage, “Làm thế nào ông ấy đạt được các thỏa thuận hồi hương với các quốc gia bất hợp tác” .
Theo cựu trưởng công tố Anh Dominic Grieve, không ít người đến Anh từ Iran, Iraq, Afghanistan thực sự thuộc nhóm gặp nguy hiểm khi hồi hương vì lý do chính trị, tôn giáo, nên chỉ một lệnh của tòa án Anh là ngăn được việc trục xuất họ.
Bất luận ông Farage đúng hay sai, việc ông tung ra đề xuất mang màu sắc dân túy này đang gây khó khăn cho chính phủ Anh khi mà một phần không nhỏ người dân đã xuống đường biểu tình phản đối việc đưa người tỵ nạn vào tạm trú ở các khách sạn trong khu dân cư.
Con số người nộp đơn xin tỵ nạn ở Anh hiện lên tới 109 nghìn trong 1 năm qua (tính đến hết tháng 2025) và có vẻ sẽ không giảm đi từ nay tới bầu cử Quốc hội mới, dự kiến vào năm 2029.
Từ nay tới đó, đảng Reform chắc chắn sẽ còn đưa ra nhiều đề xuất để hạ uy tín của chính phủ Lao động và giành phiếu cử tri Anh gốc trong không khí ngày một căng thẳng quanh chủ đề nhập cư.
Theo RFI