Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl

Khu vực Chernobyl nằm trên tuyến đường ngắn nhất từ Belarus tới Kiev, phục vụ đắc lực cho chiến lược tiến quân của quân đội Nga.

>>> Cập nhật chiến sự tại Ukraine hiện nay trên TTXVIETNAM

Cố vấn Tổng thống Ukraina Mykhailo Podolyak cho biết, Nga đã kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. Trước đó, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskyy nói rằng lực lượng Nga đang cố gắng chiếm nơi từng xảy ra sự cố rò rỉ hạt nhân tồi tệ nhất trong lịch sử này.

Ảnh: Bloomberg

Nhà máy nằm cách Kiev 130km về phía bắc, đã ngừng hoạt động và lò phản ứng phát nổ từ năm 1986 đã được che phủ bởi một mái che bảo vệ để ngăn phóng xạ rò rỉ.

Nhưng vì sao Nga lại muốn kiểm soát một nhà máy điện đã không còn hoạt động và bị bao quanh bởi hàng nghìn mét vuông đất phóng xạ.

Nguyên nhân là do vị trí chiến lược của Chernobyl nằm trên tuyến đường ngắn nhất từ Belarus đến Kiev, thủ đô Ukraine, và do đó phục vụ đắc lực cho đường tiến công của quân đội Nga.

Theo các nhà phân tích quân sự, khi chiếm Chernobyl, Nga đơn giản là sẽ giành được con đường tấn công nhanh nhất từ Belarus tới Kiev. Belarus là đồng minh thân cận với Nga và là nơi đóng quân của quân đội Nga.

"Đó là con đường ngắn nhất để đi từ A đến B", James Acton từ viện nghiên cứu Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, cho hay.

Jack Keane, cựu tham mưu trưởng quân đội Mỹ, đánh giá Chernobyl "không có bất kỳ ý nghĩa quân sự nào" nhưng nằm trên tuyến đường ngắn nhất từ Belarus đến Kiev, mục tiêu của chiến lược của Nga.

Keane gọi tuyến đường này là một trong 4 "trục" chính của chiến dịch quân sự Nga triển khai ở Ukraine, trong đó có một tuyến khác cũng từ Belarus, một đường tiến về phía nam vào thành phố Kharkov của Ukraine và một đường đẩy lên phía bắc từ Crimea, phần lãnh thổ Nga sáp nhập từ năm 2014, đến thành phố Kherson.

Chiếm Chernobyl là một phần quan trọng trong chiến lược của Nga và một quan chức cấp cao Ukraine cho biết nó đã bị lực lượng Nga kiểm soát vào hôm qua, dù một quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ nói Washington chưa thể xác nhận thông tin này.

Lò phản ứng thứ tư tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, cách thủ đô Kiev của Ukraine 108 km về phía bắc, đã phát nổ vào tháng 4/1986 trong một cuộc thử nghiệm an toàn bất thành, khiến những đám mây phóng xạ cuồn cuộn tràn qua phần lớn châu Âu và kéo tới miền đông nước Mỹ.

Chất phóng xạ stronti, cesium và plutonium chủ yếu ảnh hưởng đến Ukraine và nước láng giềng Belarus, cũng như một số khu vực của Nga và châu Âu. Uớc tính về số người chết trực tiếp và gián tiếp do thảm họa dao động từ mức thấp vài nghìn tới mức cao nhất là 93.000 ca tử vong do ung thư trên toàn cầu.

Thảm họa được cho là một phần nguyên nhân khiến Liên Xô tan rã vài năm sau đó.

"Rõ ràng một sự cố xảy ra ở Chernobyl sẽ tạo ra vấn đề lớn. Nhưng chính vì đây là khu vực hạn chế tiếp cận, nó có thể không ảnh hưởng nhiều đến dân thường Ukraine", Acton nói.

Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cho biết 4 nhà máy điện hạt nhân đang vận hành của Ukraine vẫn an toàn và không các chất thải còn lại cùng những cơ sở khác tại Chernobyl "không bị ảnh hưởng".

Theo Acton, các lò phản ứng khác của Ukraine không nằm trong vùng hạn chế tiếp cận và chúng chứa nhiên liệu hạt nhân có tính phóng xạ cao hơn rất nhiều. "Rủi ro từ những cuộc giao tranh xung quanh chúng là rất lớn", ông lưu ý.

Trong một diễn biến khác, Bộ Quốc phòng Nga thông báo ngày đầu chiến dịch tại Ukraina đã thành công, đảm bảo đường tiến quân từ bán đảo Crưm tới tỉnh Kherson ở miền nam Ukraina, dỡ phong tỏa ở kênh đào Bắc Crưm và khôi phục nguồn nước cho bán đảo.

Tổng hợp