Quyết định được công bố hôm 22 tháng 4 vừa qua đã đẩy các mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp lên tới con số ngỡ ngàng, lần lượt từ 6,1% đến 271,28% và từ 14,64% đến 3403,96%.

Sự cộng dồn của hai loại thuế này đã tạo ra những rào cản thương mại khổng lồ, với mức thuế áp lên sản phẩm năng lượng mặt trời từ Campuchia lên tới 3521%, Việt Nam là 395,9%, trong khi Thái Lan và Malaysia cũng chịu mức 375,2%. Với thuế suất cao ngất ngưởng như vậy, cánh cửa xuất khẩu năng lượng mặt trời sang Hoa Kỳ gần như đã đóng sập đối với bốn quốc gia Đông Nam Á, vốn cung cấp tới 77% tấm quang điện cho thị trường Hoa Kỳ, với tổng giá trị xuất khẩu năm ngoái đạt 12,9 tỷ đô la Mỹ.

Quốc gia xuất khẩu sản phẩm năng lượng mặt trời lớn nhất toàn cầu chính là Trung Quốc. Hành động này của Hoa Kỳ, không nghi ngờ gì nữa, một lần nữa chặn đứng hoàn toàn hoạt động chuyển khẩu thương mại của Trung Quốc qua các nước Đông Nam Á. Chỉ sau một đêm, hoạt động chuyển khẩu thương mại đã sụp đổ.

Hành động này của Hoa Kỳ, được khởi xướng dưới thời chính quyền Tổng thống Biden theo kiến nghị của các nhà sản xuất năng lượng mặt trời trong nước, được xem là một nỗ lực nhằm ngăn chặn hoạt động chuyển khẩu thương mại, đặc biệt là từ Trung Quốc qua các nước Đông Nam Á. Các nhà sản xuất Hoa Kỳ cáo buộc rằng nhiều công ty quang điện tại khu vực này thực chất là công ty con của các doanh nghiệp Trung Quốc, hưởng lợi từ trợ cấp không công bằng.

Với mức thuế cao như vậy, bất kỳ sản phẩm nào cũng khó có thể được vận chuyển đến Hoa Kỳ. Đây cũng là mức thuế cao nhất trong lịch sử loài người. 

Ngay sau động thái của Hoa Kỳ, Việt Nam và Campuchia đã có những phản ứng nhanh chóng. Bộ Công Thương Việt Nam đã ban hành chỉ thị tăng cường kiểm soát và trấn áp hành vi chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, trong khi Campuchia cũng công bố kế hoạch sửa đổi luật pháp để ngăn chặn việc bị lợi dụng làm trạm trung chuyển hàng hóa. Hàn Quốc cũng đã lên tiếng về tình trạng gian lận xuất xứ ngày càng gia tăng.

Giới phân tích nhận định, hành động quyết liệt của Hoa Kỳ có thể gây ra những xáo trộn lớn cho chuỗi cung ứng năng lượng mặt trời toàn cầu và tạo ra áp lực chưa từng có lên ngành ngoại thương, đặc biệt là đối với Trung Quốc, quốc gia đang dẫn đầu thế giới về sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm này.

Theo ĐKN