Người nhập cư có tiền án - dữ liệu mới của Mỹ cho thấy điều gì?

Ứng viên Đảng Cộng hòa Donald Trump đã sử dụng các số liệu này để tuyên bố rằng "13.000 kẻ giết người bị kết án đã nhập cảnh vào đất nước chúng ta trong thời gian ba năm rưỡi bà làm 'Sa hoàng Biên giới'" và rằng họ được phép "đi lại công khai trên đất nước chúng ta".

Nhưng cả hai tuyên bố đều gây hiểu lầm.

Các số liệu mới do Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) công bố cho thấy đúng là có khoảng 13.000 người không phải công dân Mỹ, bị kết án giết người, đã có tên trong hồ sơ của cơ quan này và không bị giam giữ.

Tuy nhiên, Bộ An ninh Nội địa (DHS), cơ quan giám sát ICE, cho biết đây là các số liệu thống kê trong nhiều năm và bao gồm những người di cư nhập cảnh vào Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump và các chính quyền trước đó.

Cơ quan này cũng cho biết những người trong danh sách có thể không bị ICE giam giữ nhưng có thể bị giam giữ hoặc nằm dưới sự giám sát của các cơ quan khác.

Những con số này cho thấy điều gì?

Các số liệu được công bố trong một lá thư từ ICE gửi cho dân biểu Đảng Cộng hòa Tony Gonzales, người đã yêu cầu được cung cấp các số liệu này.

Số liệu cho thấy rằng tính đến tháng 7/2024, có 425.431 người không phải công dân Mỹ, có tiền án hình sự, nằm trong "danh sách không giam giữ" của ICE - một cơ sở dữ liệu về những người phải đối mặt với thủ tục trục xuất nhưng không bị giam giữ tại ICE.

Trong số này:

Tuy nhiên, một thông cáo của DHS cho biết dữ liệu đã bị "diễn dịch sai".

DHS cho biết: "Dữ liệu cũng bao gồm nhiều người đang chịu sự quản lý hoặc hiện đang bị giam giữ bởi các cơ quan thực thi pháp luật liên bang, tiểu bang hoặc địa phương."

Vì vậy, chỉ vì họ không bị ICE giam giữ, không có nghĩa là tất cả họ đều "tự do đi lại" như ông Trump tuyên bố.

Aaron Reichlin-Melnick, một chuyên gia thực thi pháp luật về nhập cư tại Hội đồng Di trú Hoa Kỳ, cho biết: "Ví dụ, Zacarias Moussaoui, người đang bị giam tại một nhà tù có kiểm soát an ninh nghiêm ngặt nhất ở Colorado vì vai trò của ông ta trong các cuộc tấn công ngày 11/9, hiện không bị ICE giam giữ nên có khả năng cũng có tên trong danh sách đó."

BBC Verify đã hỏi DHS có bao nhiêu người đang bị các cơ quan khác giam giữ.

Có bao nhiêu người trong số này dưới thời Biden và Harris?

Trump nói rằng 13.000 người bị kết tội giết người đã nhập cảnh dưới thời chính quyền Biden-Harris, nhưng số liệu của ICE không nêu rõ thời điểm những người này đến Mỹ.

DHS cho biết: "Dữ liệu có từ nhiều thập kỷ trước; bao gồm những người đã nhập cảnh vào đất nước trong vòng 40 năm trở lại đây, phần lớn quyết định giam giữ họ được đưa ra từ lâu trước chính quyền [Biden-Harris] này."

Hồ sơ những trường hợp không bị giam giữ không được công bố thường xuyên và chỉ được công bố trong một số trường hợp nhất định theo yêu cầu - vì vậy chúng tôi không có số liệu chính xác theo từng chính quyền.

Các số liệu trước đây đã được công bố vào tháng 6/2021, năm tháng sau khi ông Biden nhậm chức tổng thống, cho thấy có 405.431 tội phạm bị kết án nằm trong danh sách tại thời điểm đó.

Trước đó, một báo cáo chính thức được công bố vào tháng 8/2016, vào cuối nhiệm kỳ tổng thống của ông Barack Obama, cho thấy có 368.574 người.

Như vậy, danh sách đã tăng gần 37.000 người trong năm năm, bao gồm cả nhiệm kỳ của ông Trump.

“Dữ liệu này cho thấy một số lượng đáng kể người nhập cư đã có tên trong danh sách trong các chính quyền trước và danh sách đã tăng lên dưới nhiều chính quyền, bao gồm cả chính quyền Trump,” bà Michelle Mittelstadt từ Viện Chính sách Di trú cho biết.

Tổng số người không phải công dân Mỹ trong danh sách đã tăng lên trong những năm gần đây do mức độ nhập cư cao dưới thời Tổng thống Biden.

“Mặc dù số người trong danh sách không bị giam giữ đã tăng đáng kể dưới thời chính quyền Biden, nhưng số người bị kết án là tội phạm trong danh sách thì không tăng,” ông Reichlin-Melnick cho biết.

Trong thư, ICE không nêu rõ có bao nhiêu người không phải công dân Mỹ có tiền án trong danh sách là người nhập cư bất hợp pháp và có bao nhiêu người nhập cảnh vào Mỹ bằng, ví dụ, thẻ xanh.

BBC Verify đã yêu cầu cung cấp một bản phân tích chi tiết.

Tại sao việc trục xuất một số tội phạm lại khó khăn?

Một phần lý do khiến tổng số cao, theo các chuyên gia, là do những vấn đề rắc rối trong việc trục xuất những người không phải công dân Mỹ đã phạm tội.

"Chính phủ Mỹ không thể đưa một người lên các chuyến bay thương mại hoặc chuyến bay của chính phủ để đưa họ trở về quốc gia mà họ mang quốc tịch nếu không có sự đồng ý của quốc gia đó," bà Michelle Mittelstadt giải thích.

"Vì Mỹ có quan hệ ngoại giao rất hạn chế với, ví dụ, Venezuela, Cuba và Nicaragua, nên các chuyến bay trục xuất và trả về các quốc gia đó rất hiếm."

Có những luật liên bang đang có hiệu lực, nghĩa là mọi người chỉ có thể bị giam giữ trong sáu tháng trước khi chính phủ Mỹ phải chứng minh rằng họ là mối nguy hiểm cho cộng đồng.

Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tra tấn quy định rằng một số người nhập cư, ngay cả những người bị kết án tội nghiêm trọng, có thể được hoãn trục xuất nếu thẩm phán xác định rằng họ có khả năng bị tra tấn hoặc đàn áp tại quốc gia của họ.

DHS cho biết họ đã trục xuất hơn 180.000 người không phải công dân có tiền án kể từ tháng 1/2021.