Chính sách thuế quan do tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump khởi xướng, được nhiều báo Pháp số ra hôm nay đặc biệt quan tâm. Trong hồ sơ này, Les Echos nhận định rằng tất cả nước, dù có là đối tác hay đồng minh lớn của Hoa Kỳ, nếu có thặng dư thương mại với Washington thì đều bị chính sách thuế quan của ông Trump nhắm tới.
Campuchia muốn đề cử ông Donald Trump nhận Giải Nobel Hòa bình

Cho đến nay, Washington đã đạt được thỏa thuận với khoảng chục nước. Đồng minh Anh Quốc chịu mức thuế thấp nhất 10%, tiếp theo là Liên Hiệp Châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản với mức 15 %. Một số nước châu Á như Philippines và Việt Nam bị đánh thuế 19 % và 20 % khi xuất khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ. Mêhicô thì có thêm thời gian để đàm phán.
Trung Quốc là bên chịu thuế cao nhất, Les Echos gọi Bắc Kinh là « kẻ thua cuộc lớn nhất » với mức thuế 55%. Trên thị trường Hoa Kỳ, các doanh nghiệp Trung Quốc chắc chắn sẽ mất thị phần. Theo số liệu từ phía Mỹ, Trung Quốc xuất khẩu 34 tỷ đô la hàng hóa sang Hoa Kỳ vào tháng Năm 2024, một năm sau, con số này giảm xuống 20 tỷ đô la.
Tỷ giá hối đoái cũng là một yếu tố quan trọng để xác định tác động của chính sách thuế quan của Hoa Kỳ. Theo nhật báo kinh tế Pháp, đồng nhân dân tệ đã mất giá so với đồng đô la và hầu hết các loại tiền tệ khác. Và như vậy Trung Quốc không bị thiệt hại quá nặng, do hàng hóa Trung Quốc vẫn giữ được tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế, (vì giá xuất khẩu tính theo ngoại tệ trở nên rẻ hơn) phần nào giảm nhẹ tác động tiêu cực của thuế nhập khẩu Mỹ.
Xét theo khía cạnh này, Liên Hiệp Châu Âu, với mức thuế 15 %, nhửng tưởng là có lợi, nhưng đồng euro tăng giá mạnh, khiến hàng xuất khẩu từ châu Âu sang Mỹ sẽ đắt hơn. Từ đầu năm, euro đã tăng 11 % so với đô la.
Về phần mình, Libération đề cập đến mức tăng trưởng 3% GDP của Hoa Kỳ vừa được công bố gần đây. Với mức lạm phát không thay đổi ở mức 2,7% và tỷ lệ thất nghiệp chỉ 4,1%, Donald Trump lần đầu tiên kể từ tháng Một, tự nhận công lao về mình, và ngừng đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden về tình hình kinh tế.
Tuy nhiên theo nhật báo cánh tả, mức tăng trưởng nói trên chỉ là « ảo ảnh », gây hiểu lầm, do các doanh nghiệp ở Hoa Kỳ tăng nhập khẩu ồ ạt để né tránh mức thuế mới, sau đó tạm ngưng, và làm tăng sản xuất nội địa một cách nhất thời. Chính quyền của Donald Trump « tung hô » thành công của chính sách thuế quan như một chiến thắng chính trị, nhưng một số chuyên gia kinh tế, cho rằng mức thuế nhập khẩu mới (trung bình khoảng 15 %) của Donald Trump có thể suy giảm tăng trưởng. Các ngân hàng ước tính rủi ro suy thoái kinh tế có thể lên đến 50 % trong ngắn hạn.
Ngoài ra, theo Libération, chính quyền Trump còn bị cáo buộc « bóp méo » và xóa bỏ những dữ liệu thống kê không có lợi, có nguy cơ làm mất độ tin cậy trong số liệu kinh tế chính thức, tô vẽ một nền kinh tế « có vẻ khỏe mạnh », nhưng tiềm ẩn những bất ổn và thiếu minh bạch.
Trong bài đăng với tựa đề « Chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ: Một truyền thống lịch sử được Donald Trump hồi sinh », Les Echos nhận định rằng các mức thuế nhập khẩu có hiệu lực từ ngày 7 tháng 8 là cao nhất kể từ những năm 1930, nhằm « sắp xếp lại thương mại thế giới ». Bài báo nhấn mạnh rằng thái độ bảo hộ của Mỹ không có gì đáng ngạc nhiên vì đây là một truyền thống lịch sử lâu đời.
Chính sách thương mại của Mỹ thường được mô tả là sự kết hợp giữa chủ nghĩa « đơn độc » (soloism) và « chủ nghĩa trọng thương » (mercantilism), trong đó việc mở cửa nhập khẩu chỉ được chấp nhận nếu đổi lại có thể xuất khẩu nhiều hơn.
Les Echos cũng đề cập đến chính sách bảo hộ trong những năm 1930, vốn được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến cuộc Đại suy thoái. Ngay cả khi tham gia Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Hoa Kỳ cũng chỉ đồng ý một cách miễn cưỡng và giữ lại Điều 301 của một đạo luật năm 1974, cho phép nước này áp thuế hoặc rút lại các thỏa thuận thương mại nếu không hài lòng với các hoạt động thương mại của nước ngoài.
Nước Mỹ và cuộc truy lùng dân nhập cư bất hợp pháp tàn nhẫn
Vẫn về thời sự tại Hoa Kỳ, mục quốc tế của Le Monde đề cập đến chiến dịch chống nhập cư bất hợp pháp của chính quyền Trump. Trong vòng 6 tháng, cảnh sát nhập cư đã bắt giữ 100 000 người không giấy tờ, dù các trại giam đã quá tải. Thông tín viên của Le Monde nêu ra điều kiện giam giữ tồi tệ, vệ sinh không bảo đảm, thiếu giường, thiếu chăm sóc y tế. Hơn 80 trong số 180 trại giam đã quá tải. Hoa Kỳ cũng mở ra một số trại giam tạm thời, ví dụ như trại « Alligator Alcatras » được bố trí tại một phi trường đã ngừng hoạt động, cách Miama 70km. Khi đến thăm nơi này hồi đầu tháng 7, nếu như các nghị sĩ đảng Cộng Hòa không có bình luận gì thì các nghị sĩ phe Dân Chủ đã bị sốc bởi điều kiện giam giữ. Những người nhập cư bị nhốt trong các lồng, trong môi trường sống thường dành cho cá sấu, hoặc muỗi.
Chính quyền Trump mở rộng đối tượng bị bắt, không chỉ những người có lệnh trục xuất mà cả những người nhập cư đã sống nhiều năm tại Mỹ. Mục tiêu là đạt 3 000 vụ bắt giữ mỗi ngày, đồng thời tăng khả năng giam giữ, lên đến 100 000 giường vào cuối năm. Thêm vào đó, những người từng được bảo vệ bằng quy chế nhân đạo cũng sẽ mất đi giấy tờ hợp pháp vào mùa thu năm nay. Quốc Hội Hoa Kỳ thậm chí thông qua ngân sách 45 tỷ euro để mở rộng hệ thống giam giữ.
Nếu như chính quyền nhấn mạnh rằng những người bị bắt giữ từng phạm tội nghiêm trọng, nhưng 70 % những người bị bắt giữ chưa từng có tiền án tiền sự, theo các tổ chức nhân quyền và các thẩm phán Hoa Kỳ. Một số người bị bắt giam là công dân Mỹ, không có tiền án, như cựu binh George Retes, bị bắt nhầm. Jaime Alanis, tử vong trong khi bỏ trốn.
Trong hồ sơ này, Le Monde cũng dành riêng một bài để mô tả chân dung « tàn nhẫn » của bộ trưởng An ninh Nội Địa Hoa Kỳ, Kristie Noem, gương mặt « đại diện » cho cuộc trấn áp nhập cư tại Mỹ. Kể từ khi nhậm chức từ ngày 20/01/2025, nữ lãnh đạo phe Cộng Hòa đã thông qua ý tưởng về « Hunger Games » dành cho người nhập cư. Những người xin giấy tờ định cư cần phải trải qua một loạt bài kiểm tra được quay phim lại, người thắng cuộc sẽ giành được tấm « thẻ xanh » của Hoa Kỳ.
Được khắc họa là một người không có lòng trắc ẩn, bà Kristie tự hào về các chiến dịch gắt gao, truy lùng người nhập cư tại các cánh đồng ở California, giam giữ người nhập cư tại các trại tạm bợ, mất vệ sinh ở các đầm lầy tại Florida, bắt giữ nhầm công dân Mỹ, bỏ mặc những đứa trẻ trên đường phố khi cha mẹ chúng bị bắt đi.
Với vẻ ngoài kết hợp giữa « nữ quyền » kiểu Hollywood và chủ nghĩa dân túy bảo thủ, bà Kristie thường xuất hiện với áo chống đạn, súng tiểu lên và hàng mi giả dài, đeo đồng hồ Rolex khiến truyền thông Mỹ mỉa mai gọi bà là « Homeland Barbie ». Xuất thân từ một gia đình nông dân, bà được bầu vào Hạ Viện, làm thống đốc ở Nam Dakota, và ngày càng trở nên cực đoan dưới sức ảnh hưởng của Trump, và dần trở thành ngôi sao truyền thông của phe Cộng Hòa trên Fox News.
Chống tham nhũng tại Ukraina ?
Liên quan đến chiến tranh Ukraina, hầu hết các báo số ra hôm nay, đều nói về quyết định của Quốc Hội Ukraina về việc hủy bỏ tính độc lập của cơ quan chống tham nhũng tại nước này. Nhật báo cánh tả Libération chạy tựa « quyền lực của nhân dân » đã thiết lập lại tính tự chủ của các cơ quan chống tham nhũng.
Theo Le Figaro, trưa Thứ Năm, hàng trăm ngàn người Ukraina đã tụ tập bên ngoài Quốc Hội, theo dõi phiên họp toàn thể được truyền hình trực tiếp đầu tiên kể từ chiến tranh nổ ra. Bất chấp các cuộc tấn công của Nga, các cuộc biểu tình đã diễn ra tại Kiev và nhiều thành phố ở Ukraina từ ngày 22/07, để phản đối quyết định của tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, ban hành một văn bản luật cho phép xóa tính độc lập của hai định chế phụ trách điều tra tham nhũng tại nước này, gây lo ngại về sự suy giảm dân chủ và minh bạch trong chính quyền. Le Figaro cho rằng điều này đã làm sống lại tinh thần Maidan.
Còn theo Le Monde, ngoài sự phản đối từ dân chúng, áp lực từ các nước phương Tây cũng buộc Kiev phải hành động nhanh chóng. Dù quyết định này đã được thu hồi, nhưng hình ảnh của lãnh đạo Ukraina đã bị hoen ố. Zelensky ban đầu biện minh cho việc tước quyền tự chủ của Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraina và Văn phòng Công tố viên Chống tham nhũng, viện lý do « loại bỏ ảnh hưởng của Nga ». Tuy nhiên, các nhà quan sát lưu ý rằng điều này trùng hợp với việc hai cơ quan này đang tiến hành nhiều cuộc điều tra nhằm vào các cộng sự thân cận của tổng thống. Ví dụ, cuộc điều tra chống lại cựu phó thủ tướng Oleksiy Tchernychov vì tội lạm dụng quyền lực, cuộc khám xét căn hộ của cựu trợ lý tổng thống Rostyslav Chourma.
Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine
Về thời sự Trung Đông, Nhà nước Do Thái được cho là trong tình trạng tiến thoái lưỡng nan, khi cố gắng ngăn chặn làn sóng công nhận Nhà nước Palestine. « Ván bài » của tổng thống Macron, thông báo công nhận Nhà nước Palestine, theo Le Figaro, được cho đã thành công, khi Anh Quốc và giờ đến lượt Canada cũng đã công bố ý định này. Le Figaro cho rằng nỗi kinh hoàng trước những hình ảnh về những đứa trẻ Palestine tại Gaza, gầy gò ốm yếu, chen chúc cầm bát xin ăn, đã xua tan do dự của nhiều nước phương Tây. Chỉ riêng Donald Trump, đến thời điểm hiện tại vẫn kiên định ủng hộ Israel.
Sau Ai Cập, Anh Quốc và Jordanie, hôm nay, đến lượt Pháp thả dù khoảng 1200 tấn hàng cứu trợ xuống dải Gaza. Các nước như Tây Ban Nha, Đức, Bỉ và Hà Lan cũng đang chuẩn bị cứu trợ cho người dân Gaza bằng biện pháp tương tự. Tuy nhiên, theo Libération, các tổ chức phi chính phủ đã chỉ trích biện pháp này, cho rằng vừa đắt đỏ, mà lại thiếu hiệu quả và nguy hiểm, thậm chí là mang tính « sỉ nhục ».
Những kiện hàng hóa được thả từ trên không xuống đã được gắn dù để giảm tốc độ, nhưng vẫn có thể đe dọa tính mạng người dân ở dưới mặt đất. Đáng nói là cảnh người dân khốn khổ, phải đấu tranh để cướp hàng cứu trợ. « Lấy được gói bột mì mà đẫm máu ». Thêm vào đó là những người liều mình, có nguy cơ chết đuối ở biển chỉ vì cố vớt bao gạo đã ướt sũng nước. Có những hàng cứu trợ không chỉ là lương thực mà cả thuốc thang, và không thể thả xuống bừa bãi mà phải đưa vào bệnh viện.
Về chủ đề này, thông tín viên của La Croix tại Israel, mô tả chuyến đi do Nhà nước Do Thái tổ chức, đến các chiến tuyến vùng biên giới với Gaza, Liban và Syria. Về tình hình tại Gaza, quân đội Israel trả lời báo giới, cho rằng nạn đói ở Gaza chỉ là tuyên truyền của Hamas và các vụ xả súng vào thường dân khi họ đi nhận cứu trợ là do Hamas thực hiện chứ không phải binh sĩ Israel. Các tướng lĩnh của quân đội Israel cũng bác bỏ việc nước này phong tỏa viện trợ vào Gaza, đổ lỗi cho các tổ chức phi chính phủ như Liên Hiệp Quốc hoạt động kém cỏi, chứ không phải do Nhà nước Do Thái.
Về thời sự nước Pháp, nếu Figaro dành nhiều trang giấy cho việc chuẩn bị cuộc bầu cử ở cấp địa phương vào đầu năm 2026, thì La Croix dành trang nhất để nói về việc « ngắt kết nối » khi đi nghỉ hè. Pháp là quốc gia đầu tiên, vào năm 2016, đưa « quyền ngắt kết nối » vào Luật lao động, quy định rằng các công ty có hơn 50 nhân viên phải thương lượng với người lao động về cách bảo đảm quyền ngắt kết nối ngoài giờ làm việc. Luật được đưa ra nhằm tránh tình trạng kiệt sức vì công việc, khuyến khích tạo ranh giới giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi, và tôn trọng đời sống cá nhân. Tuy nhiên, nhật báo Công giáo trích một thăm dò, chỉ ra rằng gần 30 % người lao động vẫn kiểm tra hộp thư điện tử thường xuyên khi đi nghỉ, vì nhiều lý do : sợ thiếu thông tin, lo ngại nhiều việc khi quay trở lại làm việc.
Theo RFI
Comments powered by CComment