ASEAN - Mỹ thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 11

Lãnh đạo ASEAN, Mỹ ra tuyên bố chung, nhất trí nâng tầm quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 11, sau hai ngày họp thượng đỉnh tại Washington.

"Quan hệ được nâng tầm sẽ có ý nghĩa, thực chất và mang lại lợi ích chung", các lãnh đạo ASEAN và Mỹ cho biết trong tuyên bố tầm nhìn chung sau Hội nghị Cấp cao đặc biệt diễn ra tại thủ đô Washington ngày 13/5.

Việc thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện sẽ là bước nâng cấp quan hệ thể hiện liên kết ngày càng bền chặt giữa hai bên, tạo khuôn khổ để thúc đẩy hợp tác. ASEAN đã thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với Australia và Trung Quốc vào cuối năm 2021.

ASEAN - Mỹ tuyên bố cùng thực hiện 8 nội dung, bao gồm ứng phó đại dịch Covid-19, tăng cường kết nối và quan hệ kinh tế, thúc đẩy hợp tác biển, tăng cường giao lưu nhân dân, hỗ trợ phát triển tiểu vùng, tận dụng công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng phó với biến đổi khí hậu, gìn giữ hòa bình và xây dựng lòng tin.

Về hợp tác biển, hai bên cam kết đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực biển thông qua các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, với mục tiêu nâng cao nhận thức về lĩnh vực biển, tìm kiếm, cứu nạn an ninh biển, ngăn chặn đánh bắt cá bất hợp pháp...

ASEAN, Mỹ quyết tâm duy trì hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực và bảo đảm an toàn, an ninh, tự do hàng hải, hàng không và các quyền sử dụng hợp pháp khác.

"Chúng tôi công nhận các lợi ích của việc xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng... Chúng tôi tái khẳng định sự cần thiết theo đuổi giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận phổ biến của luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982", tuyên bố tầm nhìn chung có đoạn.

ASEAN, Mỹ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các Bên ở Biển Đông (DOC), sự cần thiết duy trì và thúc đẩy môi trường thuận lợi cho việc đàm phán Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC).

Về tình hình Ukraine, lãnh đạo ASEAN - Mỹ khẳng định cam kết tôn trọng chủ quyền, độc lập chính trị, và toàn vẹn lãnh thổ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chấm dứt ngay lập tức tình trạng thù địch và tạo dựng môi trường thuận lợi cho giải quyết hoà bình.

Tuyên bố tầm nhìn chung nêu rõ ủng hộ các nỗ lực của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc trong tìm kiếm một giải pháp hòa bình, kêu gọi tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận hỗ trợ nhân đạo nhanh chóng, an toàn và không bị cản trở dành cho những người có nhu cầu tại Ukraine.

Về tình hình Myanmar, ASEAN - Mỹ kêu gọi kiềm chế, giảm căng thẳng, bạo lực, bảo đảm an toàn cho người dân, phát huy tinh thần trách nhiệm, thực hiện đầy đủ Đồng thuận 5 điểm của ASEAN, đồng thời hoan nghênh nỗ lực của Chủ tịch ASEAN hỗ trợ Myanmar sớm ổn định tình hình, tìm giải pháp bền vững cho các vấn đề hiện nay.

Lãnh đạo ASEAN và Mỹ tại hội nghị thượng đỉnh ở Washington hôm 13/5. Ảnh: Dương Giang.

Trong phiên họp hôm 13/5, Tổng thống Joe Biden khẳng định quan hệ ASEAN - Mỹ đã bước sang "kỷ nguyên mới", đồng thời thông báo đề cử Chánh văn phòng Hội đồng An ninh Quốc gia Yohannes Abraham làm đại sứ Mỹ tại ASEAN, vị trí bỏ trống từ khi cựu tổng thống Donald Trump lên nắm quyền hồi tháng 1/2017.

Mỹ cũng nhấn mạnh "cam kết lâu dài" với khu vực tại hội nghị, triển khai gói hỗ trợ 150 triệu USD cho các chương trình tại Đông Nam Á như hợp tác hàng hải, năng lượng sạch, y tế công cộng và giáo dục.

ASEAN và Mỹ cũng nhấn mạnh lợi ích khi duy trì Biển Đông là "vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng", đồng thời tái khẳng định nhu cầu theo đuổi các biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp, phù hợp với những quy tắc được công nhận trong luật pháp quốc tế.

"Quy mô những cuộc thảo luận cho thấy vai trò quan trọng của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và ASEAN đối với Mỹ. Một phần không nhỏ lịch sử thế giới trong 50 năm tới sẽ được viết tại những quốc gia ASEAN", Tổng thống Biden nói thêm.

Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ là dịp để lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng nhìn lại và đánh giá tổng thể chặng đường quan hệ đối tác hai bên trong 45 năm qua, đề ra định hướng phát triển quan hệ hai bên trong thời gian tới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Mỹ hôm 11/5, bắt đầu tham dự chuỗi sự kiện trong khuôn khổ hội nghị, đồng thời thăm và làm việc tại Mỹ, Liên Hợp Quốc, dự kiến kéo dài đến 17/5.

Theo VnExpress