Bất chấp tuổi tác, lạm phát, Biden sẽ giành chiến thắng dễ dàng

Grover Cleveland, Benjamin Harrison, William Howard Taft, Herbert Hoover, Jimmy Carter, George HW Bush và Donald Trump. Đây là tên của bảy tổng thống dân cử đã không tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp kể từ sau Nội chiến.

Liệu ông Joe Biden sẽ tham gia danh sách này hay không? Tôi nghĩ là không. 

Thành tích của ông Biden không giống như những người tiền nhiệm, những người đã bị đánh bại sau một nhiệm kỳ.

Để Biden thua cuộc, nền kinh tế Mỹ phải là suy thoái trầm trọng hoặc tuổi cao của ông với bệnh già lú lẫn, nói trước quên sau, đi không nổi thì họa may.

Thông thường, một tổng thống đương nhiệm mất gì?

Ba ví dụ sớm nhất sau Nội chiến là may mắn. Vào cuối thế kỷ 19, nền chính trị Mỹ chủ yếu bị chia rẽ bởi đường lối Mason-Dixon, với phe Cộng hòa mạnh ở miền Bắc và phe Dân chủ chỉ giới hạn ở miền Nam.

Năm 1912, Đảng Cộng hòa không mạch lạc về ý thức hệ đã bị tan vỡ khi cựu Tổng thống Theodore Roosevelt thách thức William Howard Taft, người kế vị được ông chọn lọc kỹ lưỡng. Khi Roosevelt bị các đại biểu bảo thủ trung thành với William Howard Taft từ chối đề cử của Đảng Cộng hòa, ông đã ra khỏi đảng và gia nhập Đảng Cấp tiến mới. Với việc GOP bị chia rẽ, đảng Dân chủ Woodrow Wilson đã giành được Tòa Bạch Ốc chỉ với 42% số phiếu phổ thông.   

Bốn ví dụ tiếp theo về những người đương nhiệm được bầu một nhiệm kỳ có một điểm chung dễ phân biệt hơn nhiều, đó là họ gặp phải tình trạng suy thoái kinh tế trầm trọng. 

Năm 1930, Herbert Hoover bị kìm hãm bởi cuộc Đại khủng hoảng bắt đầu và trở nên tồi tệ hơn trong nhiệm kỳ của ông.

Năm 1980, Jimmy Carter phải hứng chịu sự kết hợp tàn khốc giữa suy thoái kinh tế, lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp cao được gọi là “lạm phát đình trệ” và tiếp theo đó là cuộc khủng hoảng con tin ở Iran.

Năm 2003, suy thoái kinh tế giữa nhiệm kỳ của George W. Bush.

Năm 2020, Donald Trump, một nhân vật không được công chúng ưa chuộng, phải đối mặt với một nền kinh tế bị tàn phá bởi đại dịch COVID-19.

Ba trong số bốn trường hợp này liên quan đến các điều kiện thiên tai bất thường. Người thứ tư, là ông Bush, liên quan đến một cuộc suy thoái khá tầm thường, nhưng lại xảy ra không đúng lúc. Nhưng thách thức chính trị đã tăng lên do ông Bush không quan tâm đến phản ứng lập pháp, không có khả năng truyền đạt sự đồng cảm của công chúng và làm tổn hại uy tín với cơ sở bảo thủ sau khi phá vỡ cam kết năm 1988 không tăng thuế. 

Bằng chứng lịch sử cho thấy rằng có rất nhiều sai lầm để một tổng thống đương nhiệm được bầu chọn thua cuộc. 

Hoạt động kinh tế của Tổng thống Biden không giống với bất kỳ ví dụ nào trong số này. Tổng sản phẩm quốc nội đã tăng trưởng khoảng 3% mỗi quý trong hai quý vừa qua. Tỷ lệ thất nghiệp đạt mức thấp kỷ lục 3,4% trong tháng Hai và chỉ cao hơn một chút trong tháng Ba. 

Một số nhà dự báo nhận thấy mức tăng trưởng âm cho năm 2023, chẳng hạn như các nhà kinh tế nội bộ của Bloomberg đã dự đoán suy thoái kinh tế sắp xảy ra.

Nhưng các tổng thống khác đã tái đắc cử khi vượt qua thời kỳ suy thoái trong nhiệm kỳ đầu tiên của họ. Chúng bao gồm Dwight Eisenhower, Richard Nixon, Ronald Reagan và Barack Obama, chưa kể đến sự suy giảm nghiêm trọng của cuộc Đại suy thoái năm 2009.

Eisenhower, Nixon và George W. Bush từng có tỷ lệ thất nghiệp cao hơn khi họ đối mặt với cử tri lần thứ hai so với khi họ bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống. Bất chấp sự không hoàn hảo, những tổng thống này vẫn có thể tuyên bố một cách đáng tin cậy rằng vào Ngày bầu cử, các cử tri đã khá giả hơn về kinh tế so với bốn năm trước đó.

Hồ sơ của ông Biden có một điểm yếu rõ ràng: lạm phát, đạt đỉnh vào tháng 6 năm ngoái ở mức 9,1% có nghĩa là giá cả vào tháng 6 năm 2022 cao hơn 9,1% so với tháng 6 năm 2021. Nhưng nhờ Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất và khôi phục chuỗi cung ứng toàn cầu, chỉ số lạm phát tính đến tháng 3 đã giảm xuống còn 5%. Các đợt tăng lãi suất của Fed sẽ làm giảm tăng trưởng GDP trong năm nay. Tuy nhiên, nếu lạm phát được kiềm chế hay giảm, thì đúng ra Fed phải hạ lãi suất vào thời điểm hiện tại nhưng không hiểu sao Jerome Powell lại tăng thêm 25 điểm phần trăm, tức lên 5,25%. Nếu một cuộc suy thoái xảy ra trong những tháng tới, nền kinh tế có thể tăng trưởng trở lại vào giữa năm tới. Và đó là khi các cử tri bắt đầu đưa ra quyết định.

Một thước đo kinh tế thú vị nhưng thường bị bỏ qua là thu nhập thực trên đầu người.

Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody’s Analytics nói rằng: “Đối với nhiệm kỳ tổng thống của Biden, thu nhập thực tế “về cơ bản là không thay đổi”, nhưng nếu so sánh với thu nhập thực tế yếu nhất của một tổng thống trong nhiệm kỳ đầu tiên là của George HW Bush, với mức tăng trưởng 2,7%. Còn mức thu nhập thực tế dưới thời Biden, cho đến nay, là âm 0,2 phần trăm. Không tốt lắm!  Nhưng nếu lạm phát tiếp tục giảm bớt trong khi tiền lương và các thu nhập khác tăng lên trong năm nay thì thu nhập thực tế sẽ tăng 4%.

Nhưng ngay cả khi tỷ lệ lạm phát tăng cao và thu nhập thực tế không đổi như hiện nay,  Biden và các đảng viên Đảng Dân chủ của ông đã tạo ra một phép màu nhỏ giữa nhiệm kỳ vào năm ngoái, đó là giành được một ghế Thượng viện trong khi chỉ mất chín ghế Hạ viện.

Cử tri mỹ thì bất mãn với việc Đảng Cộng hòa hủy bỏ quyền phá thai và phá hoại tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử của đất nước. Kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 cho thấy cử tri không tức giận về nền kinh tế đến mức loại bỏ tất cả các mối quan tâm khác. 

Về xếp hạng phê duyệt công việc của Biden với mức trung bình 43%. Nhưng tình trạng ảm đạm trong cuộc thăm dò giữa kỳ không phải là dự đoán chính xác và có thể ảnh hưởng đến tổng tuyển cử.

Theo Real Clear Politics, 11 cuộc thăm dò đã được thực hiện vào tháng 4 để kiểm tra Biden chống lại cả Trump và Thống đốc Florida Ron DeSantis. Khi tính trung bình lợi nhuận trong các cuộc thăm dò này, Biden có lợi thế hơn một chút so với cả hai: 0,05 điểm phần trăm hầu so với Trump và 1,7 điểm phần trăm so với DeSantis.

Tất nhiên, những lợi nhuận không đáng kể về mặt thống kê như vậy không bảo đảm cho chiến thắng. Nhưng trừ khi xảy ra thảm họa kinh tế, khủng hoảng quốc tế tàn khốc hoặc sai lầm nghiêm trọng, thì chúng ta nên kỳ vọng Biden sẽ giữ được mọi chuyện ổn định khi gần Ngày bầu cử.

Lời kết:

Sau khi phân tích những thiệt hơn trong lịch sử và hiện tại, bất kể nhiều cử tri lo ngại về tình trạng 80 tuổi của ông Biden.

Chúng ta không biết trước chắc chắn rằng liệu vấn đề tuổi tác có bị mất điểm vào Ngày bầu cử hay không. Tuy nhiên, xét rằng Biden có khả năng cạnh tranh và hoạt động tốt hơn một chút so với DeSantis 44 tuổi và với Trump 76 tuổi, chúng ta vẫn có được lý do để tin rằng khi đối mặt với một lựa chọn mới trong năm 2024, vấn đề tuổi tác sẽ không bị ảnh hưởng bởi lá phiếu.

Nên hãy cứ để mọi chuyện xoay chuyển theo thực tế, hãy để mọi chuyện xảy ra một cách tự nhiên nhất, đó là hãy để cho một Hạ viện Cộng hòa làm những chuyện báo thù tào lao thiên đến, hãy để cho Trump vạch áo lên rêu rao với người Mỹ biết ông ta đang là một tên tội phạm bị truy tố, và hãy để ông Biden tiếp tục làm tốt công việc mà ông đang làm dở dang, vì đất nước và người dân, thì tôi tin người Mỹ sẽ nhìn ra ai sẽ là người mà họ nên chọn mặt gởi vàng.

theo Việt Linh/CLTD