Vụ C.P.: Thấy gì từ việc công an triệu tập ông Liễu Quý Ngân về hành vi 'lợi dụng quyền tự do dân chủ'

Cụ thể, hôm 4/8, tài khoản Facebook Jonny Lieu của ông Ngân đăng một bức ảnh chụp giấy triệu tập của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Cần Thơ.

Nội dung giấy triệu tập yêu cầu ông Ngân đúng 8 giờ 30 ngày 7/8 phải có mặt tại trụ sở của cơ quan này, liên quan đến việc ông Ngô Tuấn Anh tố giác ông Ngân về hành vi "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Công ty cổ phần chăn nuôi C.P. Việt Nam".

Chiếu theo quy định hiện hành, hành vi "lợi dụng các quyền tự do dân chủ" mà giấy triệu tập nêu có thể được xem là tương ứng với tội danh "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" được quy định tại Điều 331 Bộ Luật Hình sự 2015.

Giấy triệu tập do điều tra viên là Trung tá Lâm Duy Thanh ký, đề ngày 3/8/2025.

Trước đó, vào hôm 2/7, Cơ quan Cảnh sát Điều tra tỉnh Sóc Trăng thông báo không khởi tố vụ án hình sự đối với đơn tố giác tội phạm của ông Ngân liên quan đến C.P.

Lý do là "hành vi không có dấu hiệu vi phạm quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm."

Sau khi nhận giấy triệu tập, ông Ngân đã đăng tải trên trang Facebook cá nhân một "đơn trình bày ý kiến", đề gửi Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch nước Lương Cường; Chủ Tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, cùng lãnh đạo Bộ Công an và Công an TP Cần Thơ.

Trong đơn, ông Ngân đề nghị xem xét xác minh vai trò của ông Ngô Tuấn Anh trong vụ kiện nói trên là "tự tố giác" hay do C.P. ủy quyền.

Diễn biến vụ việc

Vụ việc bắt đầu vào ngày 30/5, khi ông Ngân đăng bài tố cáo C.P. Việt Nam trộn thịt heo bệnh để bán cho khách hàng, trên tài khoản Facebook Jonny Lieu của ông.

Các thông tin này sau đó lan truyền trên mạng xã hội, kéo theo một bộ phận người tiêu dùng tuyên bố tẩy chay hàng hóa của C.P. Việt Nam - một công ty cổ phần thành lập từ năm 1993 hiện có hơn 30.000 nhân viên tại Việt Nam.

Luồng ý kiến ủng hộ ông Ngân trên mạng xã hội dường như ngày càng tăng sau khi C.P. thừa nhận hình ảnh heo bệnh đăng trên Facebook của ông Ngân là có thật, được chụp tại cơ sở giết mổ Dững Nga.

Đại diện C.P. Việt Nam cho hay con heo bệnh đó đã được xử lý bằng cách đem làm thức ăn cho cá, nhưng nhiều người chỉ ra điều phi lý là tại sao heo bệnh lại vẫn được đóng dấu mộc và cạo lông sạch sẽ thay vì được đưa đi tiêu hủy.

Sự việc có chiều hướng thuận lợi cho ông Ngân khi vào ngày 3/6, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nói phải làm rõ ai là người đóng dấu kiểm dịch con heo trong hình ảnh lan truyền và khẳng định xử lý đến cùng về vụ C.P.

Chỉ một ngày sau, trong cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói rằng vấn đề an toàn thực phẩm liên quan tới sức khỏe, tính mạng người dân đang có ''diễn biến phức tạp''.

Thế nhưng, C.P. đã quyết định kiện ngược lại ông Liễu Quý Ngân.

Ông Chinoros Benjachavakul, Phó Tổng Giám đốc cấp cao phụ trách nhân sự và đối ngoại của C.P. Việt Nam, đã kiến nghị cơ quan chức năng Sóc Trăng vào cuộc xử lý hành vi "cố ý vu khống" của ông Ngân.

Theo văn bản được báo giới dẫn lại, C.P. Việt Nam cho rằng các thông tin mà ông Ngân đăng tải "cố ý vu khống, thổi phồng sai lệch về quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm của công ty; gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý người tiêu dùng, đối tác và cộng đồng địa phương; vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng".

C.P. kiến nghị cơ quan chức năng xác minh và xử lý theo đúng quy định pháp luật đối với ông Ngân. Công ty cũng đã yêu cầu toàn bộ nội dung vi phạm được gỡ bỏ và có hình thức công khai cải chính thông tin.

Ông Phạm Văn Đâu, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng, hôm 4/6 nói với báo giới Việt Nam rằng đã nhận được công văn của C.P. Việt Nam gửi đến sở với nội dung nói trên.

Ông Đâu cho biết sẽ chờ kết luận điều tra chính thức của cơ quan công an và sau đó ''sẽ thực hiện đúng chức trách của mình".

Sự mơ hồ của Điều 331

Các diễn biến mới trong vụ việc liên quan đến C.P. theo chiều hướng ngày càng bất lợi cho ông Ngân cũng làm dấy lên nhiều ý kiến khác nhau trên mạng xã hội, trong đó một bộ phận cho rằng đây là kết quả "không đáng ngạc nhiên".

Dư luận dùng mạng xã hội Việt Nam nhắc lại vụ việc ông Võ Văn Minh ở Tiền Giang tố cáo chai nước ngọt của công ty Tân Hiệp Phát có ruồi cách đây 10 năm, cuối cùng phải lãnh án 7 năm tù với tội danh "cưỡng đoạt tài sản" khi dùng chai nước ngọt có ruồi để uy hiếp, lấy 500 triệu của doanh nghiệp này.

Bên cạnh đó, dư luận còn đặt câu hỏi về việc cáo buộc ông Ngân với hành vi vi phạm Điều 311 Bộ Luật Hình.

Điều 331, cùng với một số điều luật khác, như Điều 109, 117 của Bộ Luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, từng được nhiều trí thức, nhà phản biện yêu cầu bãi bỏ.

Những người phản đối cho rằng Điều 331 "mơ hồ" và có thể được sử dụng "để bịt miệng những người chỉ trích chính quyền."

Nhiều nhà bất đồng chính kiến, nhà hoạt động nổi tiếng tại Việt Nam đã bị truy tố theo Điều 331. Ông Trương Huy San, tức nhà báo Huy Đức, là trường hợp nổi tiếng mới nhất bị phạt tù theo điều này.

Điều 331 quy định về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như sau:

Vào năm 2020, khi xảy ra vụ việc ông Trương Châu Hữu Danh bị bắt, một luật sư tại Việt Nam đã chia sẻ với BBC News Tiếng Việt rằng những yếu tố cấu thành nên tội này rất mơ hồ.

"Cụ thể hai nội dung chính đều mơ hồ, không chứng minh được. Thứ nhất, về 'Lợi dụng quyền tự do dân chủ', thì phải xem là ta đã dân chủ đến mức độ nào rồi, và việc lợi dụng quyền này cụ thể là như thế nào."

"Thứ hai là về hậu quả 'xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của...', thì quyền và lợi ích hợp pháp đó là gì?"

"Với các tội phạm liên quan đến kinh tế thì còn đo đếm được qua mức thiệt hại từ hành vi mà bị can, bị cáo gây ra, Còn những trường hợp như thế này người ta gần như không đo đếm được mà chỉ đưa ra nhận định chủ yếu dựa trên cảm quan cá nhân."

"Do đó, đa số những người bị bắt với cáo buộc vi phạm Điều 331 và một số điều khác liên quan đến an ninh quốc gia, thực tế chỉ do việc họ 'gõ bàn phím', chứ không có hành vi nào thực sự gây nguy hại cho an ninh quốc gia như cáo buộc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền."

Theo BBC