Thanh kiểm tra loạt dấu hiệu bất thường trong đấu thầu tại Bệnh viện Mắt Trung ương

Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Kiểm tra trung ương đang tiến hành thanh kiểm tra công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Mắt Trung ương. Phía Bệnh viện này vẫn chưa có lời lý giải về loạt dấu hiệu bất thường liên quan tới việc lựa chọn nhà thầu, giá trúng thầu thiết bị y tế trong nhiều năm qua.

Bệnh viện Mắt Trung ương (địa chỉ tại số 85 Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) là đơn vị đầu ngành Nhãn khoa tại Việt Nam. Nơi đây ứng dụng thành công nhiều kỹ thuật cao, chuyên sâu ngang tầm thế giới, như: Phẫu thuật đục thể thuỷ tinh (Phaco), ghép giác mạc lớp sâu, lác, sụp mi, glôcôm, tạo hình thẩm mỹ, cắt dịch kính, bong võng mạc, laser điều trị tật khúc xạ…

Thanh kiem tra loat dau hieu bat thuong trong dau thau tai Benh vien Mat Trung uong

Với quy mô 450 giường bệnh, 10 khoa lâm sàng, 5 khoa cận lâm sàng và 9 phòng chức năng, hàng năm Bệnh viện Mắt Trung ương phải mua các gói thầu hóa chất – vật tư tiêu hao phục vụ công tác điều trị. Trong đó, thủy tinh thể nhân tạo là nhóm hàng mua thường xuyên, giá trị mặt hàng cao. Được biết, Bệnh viện Mắt Trung ương thường phải chi từ 180 đến 200 tỷ đồng mỗi năm cho việc mua sắm mặt hàng này.

Đáng nói theo phản ánh từ bạn đọc, việc đấu thầu gói thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo tại bệnh viện này lại xuất hiện những dấu hiệu thiếu minh bạch.

Trước hết về các tiêu chí tại hồ sơ mời thầu, với tư cách là bên mời thầu, Bệnh viện Mắt Trung ương đã đưa ra các tiêu chí như: Công nghệ sản xuất, thiết kế càng, hệ số chiết xuất, độ sâu tiền phòng, hằng số A, chiều dài tổng thể L (các thuật ngữ trong y khoa – PV)…

Theo bạn đọc, có rất ít nhà thầu đáp ứng được đủ các tiêu chí trên. Kỳ lạ là các tiêu chí làm khó nhiều nhà thầu lại trùng khớp với thông tin sẵn có của nhà thầu “quen”, giúp các đối tác “thân thiết” này dễ dàng trúng thầu.

Nói cách khác đây chính là phương thức cài cắm tiêu chí nhằm chỉ định nhà thầu đã được “nhắm” sẵn. Chính hồ sơ mời thầu của Bệnh viện Mắt Trung ương tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các nhà thầu và khiến tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu bị hạ thấp.

Điều này lý giải tại sao nhiều năm qua bệnh viện này đã có được những đối tác thân quen như: Công ty TNHH Thương mại Bách Quang (từ năm 2017 đến năm 2020 trúng thầu nhiều gói thầu tổng giá trị lên tới 150,7 tỷ đồng); Công ty TNHH Thiết bị y tế Thành Công (tháng 4/2017, trúng 5/7 gói thầu lớn có giá trị hơn 383,6 tỷ đồng).

Song song với việc lựa chọn nhà thầu, giá trúng thầu cũng chênh lệch “khó hiểu” cho thấy dấu hiệu bất minh.

Đơn cử như năm 2018, Bệnh viện Mắt Trung ương mua 3.500 thủy tinh thể nhân tạo model CT Lucia 201P do Công ty Gia Minh cung cấp với giá 12.250 tỷ đồng (tương ứng 3,5 triệu đồng/cái). Đáng nói, cùng là sản phẩm CT Lucia 201P, Bệnh viện Mắt TP Hồ Chí Minh chỉ mua với giá 3,4 triệu đồng/cái đã bị Bộ Công an xác định có sai phạm. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiến hành điều tra vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 54/QĐ-VPCQCSĐT ngày 28/10/2020.

Hay tại Gói thầu số 03 “Vật tư tiêu hao phẫu thuật giác mạc” năm 2020, Bệnh viện Mắt Trung ương mua sản phẩm Kít phẫu thuật tạo vạt giác mạc Treatment Pack (Sx10) Treatment Licence FLAP (x10) Electronic của Công ty CP Đầu tư Thương mại và Phát triển GM với giá 6.250.000 đồng/01 bộ. Trong khi đó, theo khảo sát trên thị trường và tham khảo giá tại một số bệnh viện khác, sản phẩm Kít phẫu thuật tạo vạt giác mạc nêu trên chỉ có giá 150 USD/01 bộ, khoảng 3.450.000 đồng.

Cùng gói thầu, Bệnh viện Mắt Trung ương mua sản phẩm Kít phẫu thuật cho kỹ thuật Smile Treatment Pack (Sx10) Treatment Licence SMILE (x10) Electronic của Công ty CP Đầu tư Thương mại và Phát triển GM với giá 10.450.000 đồng/01 bộ. Còn theo khảo giá trên thị trường và một số bệnh viện khác, sản phẩm này chỉ có giá 250 USD/01 bộ/01 mắt; bệnh nhân mổ 02 mắt dùng 2 bộ chỉ thanh toán số tiền tương ứng khoảng 11.500.000 đồng.

Việc “đội giá” càng lớn hơn ở những gói thầu hàng chục tỷ. Như việc mua 02 máy phẫu thuật cận thị Laser Excimer, loại máy Amaris của hãng Schwind (Đức) với giá 20.000.000.000 đồng/01 máy. Trong khi đó, tại các bệnh viện khác, với loại máy này, cùng đời và cùng seri, chỉ phải mua với giá khoảng trên dưới 10.000.000.000 đồng/01 máy. Đáng nói, vừa mua 02 máy phẫu thuật cận thị bằng Laser Excimer được một năm, đến ngày 01/10/2019, Giám đốc Bệnh viện Mắt Trung ương – ông Nguyễn Xuân Hiệp lại tiếp tục ký kết Hợp đồng số T29CV-VNIO/HĐ/BT/2019 với Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ VC để bảo trì máy Amaris, với giá trị hợp đồng lên tới 3.520.000.000 đồng, trong đó bao gồm chi phí nhân công cho việc bảo trì là 140.000.000 đồng, chi phí cho vật tư và linh kiện thay thế là 3.060.000.000 đồng. Tại sao máy mới mua về được 01 năm đã phải nhanh chóng bảo dưỡng với số tiền lớn như vậy?

Trước những thông tin trên, Bệnh viện Mắt Trung ương đã có hồi đáp với báo chí. Theo đó cơ quan này cho biết: Từ tháng 9/2019 đến nay, Bệnh viện đang được Thanh tra Chính phủ thanh tra về công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế giai đoạn 2014-2018. Trong đó có các gói thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo. Ngoài ra từ tháng 3/2021 tới nay, Bệnh viện đang được Ủy ban Kiểm tra Trung ương kiểm tra toàn bộ công tác đấu thầu máy móc, vật tư y tế, vật tư tiêu hao, mua sắm thuốc; toàn bộ các Đề án liên doanh liên kết từ năm 2015 – 2020 (mở rộng tới hiện tại). Đến nay Bệnh viện Mắt Trung ương chưa nhận được kết luận của Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Bệnh viện Mắt Trung ương có lý giải được điểm “bất thường” trong công tác đấu thầu kể trên? Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Kiểm tra Trung ương sẽ đưa ra kết luận như thế nào?

Theo Công Lý