Ngấm đòn thuế quan, Ấn Độ mất niềm tin vào quan hệ đối tác với Mỹ

Ngày 06/08, tổng thống Trump giải thích « chính phủ Ấn Độ đang trực tiếp hoặc gián tiếp nhập khẩu dầu từ Nga ». Liệu trong hai tuần, cho đến ngày 27/08, Ấn Độ, một trong những nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, có thể tìm được giải pháp để thay thế 1/3 khối lượng nhập khẩu dầu hiện nay?

Nổi tiếng là công xưởng của thế giới, Ấn Độ xuất khẩu chủ yếu sang thị trường Mỹ, từ hàng may mặc đến điện tử. Mức thuế 50% đe dọa nhiều ngành công nghiệp như dệt may, đá quý, hải sản, sử dụng khối lượng lớn lao động ở Ấn Độ. Nhiều doanh nghiệp khẳng định với AFP rằng các đơn đặt hàng của đối tác Mỹ bắt đầu trì trệ, tác động đến doanh thu lên tới vài triệu đô la, cũng như nguồn sống của hàng trăm nghìn lao động tại nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới.

Ví dụ, tương lai của 15.000 đến 16.000 nhân viên của tập đoàn dệt may Creative Group bị đe dọa, do thị trường Mỹ chiếm tới 80% khối lượng hàng xuất khẩu. Khoảng 150.000-200.000 nhân viên của tập đoàn kim cương, đá quý D. Navinchadra Exports cũng bị ảnh hưởng. Theo Viện Sáng kiến Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu (GTRI) của Ấn Độ, giao dịch trong nhiều lĩnh vực như may mặc, sẽ bị giảm đến 60%.

Còn Moody’s cảnh báo « sự chênh lệch quá lớn về mức thuế » có thể « làm đảo ngược nhiều thành công tích lũy từ những năm qua về sức hấp dẫn đầu tư » của Ấn Độ. Trên thực tế, nhiều tập đoàn lớn tính tới việc di dời sản xuất sang các nước láng giềng để xuất khẩu sang thị trường Mỹ. Pearl Global Industries dự kiến huy động các nhà máy của họ ở Việt Nam hoặc ở Bangladesh, trong khi Gokaldas Exports không loại trừ khả năng gia tăng sản xuất ở Ethiopia và Kenya, những nước chỉ bị Mỹ đánh thuế 10%.

Ấn Độ không thể giảm ngay nhập khẩu dầu thô Nga

Với đòn thuế 50%, chính quyền Mỹ hiện nay không còn coi Ấn Độ là đối tác, mà là bạn hàng chính của Nga, giúp Matxcơva tiếp tục cuộc chiến ở Ukraina. Theo nhà cung cấp dữ liệu và phân tích toàn cầu Kpler, được trang India Express trích dẫn ngày 11/08, Ấn Độ hiện vẫn nhập khẩu từ Nga khoảng 1,7-2,0 triệu thùng dầu mỗi ngày, chiếm khoảng 38% tổng lượng dầu thô nhập khẩu. Số lượng dầu nhập khẩu thực tế có giảm nhẹ, nhưng chủ yếu là do các nhà máy lọc dầu đang được bảo dưỡng định kỳ.

Nhà phân tích Sumit Ritolia tại Kpler cho biết « việc giảm sản lượng dầu thô của Nga không đơn giản như việc bật công tắc - nó gắn liền với các hợp đồng dài hạn, thiết lập hoạt động và khả năng thích ứng của thị trường, không thể hoàn tất chỉ sau một đêm ». Cho nên, sức ép thuế quan của Washington đối với New Dehli sẽ chưa thu được kết quả như kỳ vọng trước thềm thượng đỉnh Trump-Putin ngày 15/08.

Quan hệ đối tác chiến lược Mỹ-Ấn sứt mẻ

Ngoài ra, Matxcơva rất trau chuốt mối quan hệ với New Delhi. Bộ Ngoại Giao Nga thông báo ngoại trưởng Lavrov sẽ đối thoại về « quan hệ đối tác chiến lược » với đồng nhiệm Ấn Độ ngày 21/08. Chính phủ của thủ tướng Modi được Nga thông báo về diễn biến cuộc gặp với đặc sứ Mỹ Steve Witkoff. Cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval được tổng thống Putin tiếp tại Matxcơva.

Ngược lại, Ấn Độ bị tổng thống Mỹ Donald Trump gọi là « nền kinh tế giãy chết » giống Nga, không có lợi cho Mỹ, vì « giá của họ nằm trong số những mức giá cao nhất thế giới ». « Việc ông Trump sử dụng những từ ngữ nặng nề như vậy đã khiến New Delhi mất dần niềm tin vào khả năng Mỹ là một đối tác tin cậy cho Ấn Độ về lâu dài », theo đánh giá của ông Amitabh Kant, nguyên đại diện của Ấn Độ tại G20 (2022- 2025) khi trả lời đài truyền hình Ấn Độ NDTV ngày 11/08.

Từ hai thập niên qua, Mỹ và Ấn Độ xây dựng mối quan hệ chiến lược, từ hợp tác không gian, quốc phòng, công nghệ chiến lược, đến các ưu tiên an ninh chung, đặc biệt là ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Liệu tổng thống Mỹ đang để mất một đồng minh chiến lược để kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực ? Theo khuyến cáo của ông Amitabh Kant, Ấn Độ « không bao giờ được thỏa hiệp khi bị hăm dọa ». Tuy nhiên, vì Mỹ là một « thị trường chủ đạo », trước mắt New Delhi « phải cố gắng tìm ra một giải pháp đôi bên cũng có lợi ».

Theo RFI