Người tị nạn Ukraine trở thành 'mồi ngon' của tội phạm tình dục

Bom đạn, máu, chấn thương tâm lý. Đó là những gì đang xảy ra với người dân Ukraine. Trẻ con không được đi học, người ốm không được chăm sóc y tế, không có nơi nào để họ có thể sinh sống yên ổn ở Ukraine.

Khoảng 10 triệu người Ukraine đã bỏ nhà bỏ cửa đi lánh nạn, Liên Hiệp Quốc nói. Hầu hết đi tị nạn tại các vùng khác, an toàn hơn ở Ukraine, nhưng có hơn 3,5 triệu người đã chạy ra nước ngoài.

Họ chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, bởi nam giới dưới 60 tuổi được chính phủ Ukraine yêu cầu ở lại chiến đấu.

Phải rời bỏ nhà cửa, mất phương hướng và thường là không biết sẽ đi đâu tiếp, người tị nạn Ukraine buộc phải đặt niềm tin vào những người xa lạ.

Tuy cảnh bom đạn đã ở lại phía sau, nhưng người tị nạn Ukraine cũng không hoàn toàn là đã an toàn khi ở nước ngoài.

"Với những kẻ săn mồi và bọn buôn người thì cuộc chiến tại Ukraine không phải là thảm họa," Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres cảnh báo trên Twitter. "Đó là cơ hội - và phụ nữ cùng trẻ em là mục tiêu chúng nhắm tới."

Trong thời bình, các băng đảng buôn người khét tiếng là hoạt động tích cực tại Ukraine và các quốc gia láng giềng. Màn sương chiến tranh đem đến cho chúng độ che phủ hoàn hảo để tăng hoạt động.

Nhiều trẻ em đi một mình ra khỏi Ukraine, không có người lớn đi cùng. Thủ tục đăng ký có phần chắp vá tại Ba Lan và các vùng giáp biên khác, nhất là trong thời gian đầu của cuộc chiến, khiến cho việc trẻ em bị mất tích hoặc việc hiện thời các em đang ở đâu là điều không được người ta biết đến.

Nhóm phóng viên BBC tới vùng biên giới Ba Lan - Ukraine để tìm hiểu.

Tại một bến tàu hỏa rất quen thuộc với việc người tị nạn tràn tới, nhóm phóng viên BBC gặp một phụ nữ trẻ từ Ukraine tới tị nạn.

Cô Margerita Husmanov, ở độ tuổi ngoài 20, tới đây từ hai tuần trước và quyết định ở lại để giúp đỡ các đồng hương tị nạn khỏi rơi vào tay kẻ xấu.

Cô nói cô cảm thấy mình rất dễ bị tổn thương.

"Đó là lý do vì sao tôi lo sợ cho sự an toàn của họ," cô nói. "Phụ nữ và trẻ em từ một cuộc chiến khủng khiếp bỏ chạy tới đây. Họ không biết tiếng Anh, không biết tiếng Ba Lan. Họ không biết điều gì đang xảy ra và họ tin tưởng vào bất kỳ ai nói chuyện với họ."

"Ai cũng có thể xuất hiện tại bến tàu này. Ngày đầu tiên tôi hoạt động tình nguyện, chúng tôi bắt gặp ba người đàn ông từ Ý tới. Họ tìm kiếm những phụ nữ đẹp để đem bán cho hoạt động tình dục."

"Tôi đã gọi điện cho cảnh sát và kết quả cho thấy tôi đã đúng. Đó không phải là ảo giác. Thật khủng khiếp."

Cô nói các quan chức địa phương nay đã tổ chức mọi thứ khá hơn. Cảnh sát thường xuyên tuần tra ở bến tàu. Những người, đa phần là đàn ông, cầm biển ghi những điểm đến hấp dẫn, vốn hiện diện nhiều trong mấy tuần đầu tiên khi người tị nạn bắt đầu tới, nay hầu như đã biến mất.

Nhưng từ một số nguồn khác, chúng tôi phát hiện ra rằng kẻ xấu nay đang giả dạng làm các tình nguyện viên với áo phản quang trên người.

Elena Moskvitina, nay đã an toàn tại Đan Mạch, nói chuyện với phóng viên BBC qua Skype.

Cô và các con vượt biên giới, từ Ukraine vào Romania. Họ muốn tìm cách để được đưa ra khỏi khu vực vùng biên.

Cô kể rằng những tình nguyện viên giả tại một trung tâm tị nạn hỏi cô muốn được ở đâu. Một hôm sau, chúng tới và ráo riết nói rằng Thụy Sĩ mới là nơi tốt nhất để đến, và chúng sẽ đưa cô tới đó, trên chiếc xe tải chở đầy các phụ nữ khác.

Elena nói rằng những kẻ đàn ông đó nhìn cô và con gái của cô với ánh mắt khiến con gái cô sợ hãi.

Chúng yêu cầu cô cho chúng gặp con trai cô, khi đó đang ở một căn phòng khác. Chúng nhìn tới nhìn lui cậu bé, cô nói. Sau đó, chúng yêu cầu cô đi với chỉ chúng mà thôi, không có ai khác, và giận dữ khi cô yêu cầu chúng cho xem giấy căn cước cá nhân.

Để khiến những gã đàn ông đó rời khỏi gia đình mình, Yelena hứa sẽ gặp chúng khi có các phụ nữ khác cùng trên xe van. Nhưng ngay khi chúng rời đi, cô nói, cô dắt các con bỏ chạy.

Elżbieta Jarmulska, một doanh nhân can đảm người Ba Lan, là người sáng lập ra tổ chức Sáng kiến Phụ nữ Cầm lái (Women Take The Wheel Initiative). Bà nói mục tiêu của bà là đem đến cho người tị nạn Ukraine một "bong bóng an toàn".

Nay, bà đã tuyển mộ hơn 650 "phụ nữ tuyệt vời" người Ba Lan, lái xe qua lại thường xuyên ở khu vực biên giới Ba Lan - Ukraine để giúp người tị nạn được di chuyển an toàn.

Phóng viên BBC cùng bà tới một trại tị nạn. Tại đó, bà chìa cho giới chức xem thẻ căn cước của mình và bằng chứng về quyền cư trú của bà, rồi hỏi có ai muốn tới Warsaw không.

Xe hơi của bà ngay lập tức đầy kín người. Hành khách là người tị nạn Nadia cùng ba đứa con của cô.

Elżbieta sắp xếp cho gia đình này vào chiếc xe chở đầy đồ dùng đã được lựa chọn cẩn thận, có nước uống, chocolate và thuốc chống say xe cho trẻ em.

Nadia nói với BBC về hành trình nguy hiểm của cô, rời đi từ Kharkiv. Cô thấy nhẹ cả người khi tới được Ba Lan cùng một tài xế là phụ nữ.

Cô đã nghe tới những rủi ro bị rơi vào tay bọn buôn người qua đài phát thanh của Ukraine. Nhưng cô vẫn quyết định đi.

Nhà của cô bị nã đạn pháo, cô nói. Rủi ro do chiến tranh hiện hữu rõ rệt hơn nhiều.

Rời khỏi vùng biên giới an toàn chưa phải là đã xong. Trong những ngày, tuần, thậm chí tháng sau đó, họ còn cần tới nơi nào đó để ngủ, cần ăn, cần cho con cái đi học, cần việc làm để tự nuôi sống bản thân và gia đình.

Tất cả những điều này khiến người tị nạn trở nên dễ bị tổn thương.

Các lãnh đạo EU đã thống nhất thông qua biện pháp mở cửa thị trường việc làm, trường học và việc chăm sóc y tế cho người Ukraine, nhưng người tị nạn cần được giúp đỡ để đăng ký và để được thông báo về các quyền của mình.

Một tình nguyện viên ở vùng biên giới Ba Lan - Ukraine nói rằng khi trong tình trạng không bạn bè và cần đến tiền, người ta rất dễ rơi vào việc làm những điều mà trước đó họ không bao giờ nghĩ tới.

Người phụ nữ này nói cô đã bị dụ dỗ làm gái bán dâm khi cô còn trẻ. Cô nói đó là lý do chính khiến cô nay muốn giúp đỡ người tị nạn Ukraine.

Cuộc chiến diễn ra đã năm tuần, và tiến trình rà soát những người nói muốn giúp đỡ người tị nạn Ukraine vẫn chưa hề hoàn hảo.

Tội phạm có tổ chức (gồm cả bọn buôn người để kinh doanh tình dục và buôn bán nội tạng, và thường là để khai thác nô lệ lao động) không phải là những mối nguy duy nhất. Người tị nạn còn bị khai thác bởi các cá nhân khác nữa.

Người dân tại Ba Lan, Đức, Anh và các nơi khác đang mở rộng cửa đón người tị nạn, hầu hết đều mang ý tốt, nhưng không phải ai cũng vậy.

BBC tìm thấy thông tin qua một tin đăng trên mạng xã hội của một người phụ nữ Ukraine chạy trốn khỏi Düsseldorf ở Đức. Người đàn ông cho cô ở một phòng đã tịch thu giấy tờ tùy thân của cô và bắt cô phải dọn nhà cho ông ta miễn phí. Sau đó, ông ta đòi cô phục vụ tình dục. Cô từ chối, và bị hắn tống ra đường.

Trẻ ở tuổi thiếu niên là lứa tuổi khiến gây lo lắng thực sự. Các em ở tuổi này không có cảm giác an toàn, các em muốn được chấp nhận, được công nhận. Và việc ở trong tình trạng chạy tị nạn, xa gia đình, bạn bè, các em càng dễ bị khai thác, lợi dụng.

Chính phủ các nước trên toàn châu Âu đã cam kết đoàn kết với Ukraine.

Các nhóm nhân quyền muốn các chính phủ phải quan tâm nhiều hơn nữa tới những người đã phải bỏ chạy vì muốn giữ mạng sống. Họ cần được bảo vệ.

Theo BBC