Trung Quốc ‘xâm phạm biên giới với Nepal’

Đây là lần đầu tiên có tuyên bố chính thức từ Nepal về việc Trung Quốc can thiệp vào lãnh thổ của họ.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Kathmandu phủ nhận có bất kỳ hành vi xâm phạm nào.

Chính phủ Nepal vẫn chưa trả lời các truy vấn từ BBC.

Không rõ tại sao báo cáo vẫn chưa được công bố. Nhưng trong những năm gần đây, chính phủ Nepal đã cải thiện quan hệ với Trung Quốc để làm đối trọng với mối quan hệ lâu đời của nước này với Ấn Độ, nước láng giềng khổng lồ ở phía nam.

Những phát hiện của báo cáo có khả năng gây áp lực lên những mối liên hệ đang ngày càng gia tăng của Nepal với Bắc Kinh.

Biên giới giữa Nepal và Trung Quốc kéo dài gần 1.400 km (870 dặm) dọc theo dãy núi Himalaya. Biên giới được ghi trong một loạt các hiệp ước được ký kết giữa hai nước vào đầu những năm 1960.

Phần lớn khu vực biên giới là ở các khu vực xa xôi, khó tiếp cận. Trên mặt đất, ranh giới được phân định bằng một chuỗi cột, đặt cách nhau nhiều cây số.

Điều này đôi khi khiến khó biết chính xác vị trí của đường biên giới.

Chính phủ Nepal đã quyết định cử một lực lượng đặc nhiệm tới Humla sau khi có báo cáo về sự xâm lấn của Trung Quốc. Một số người cho rằng Trung Quốc đã xây dựng một loạt tòa nhà ở biên giới phía Nepal.

Trong báo cáo của mình, được chuyển cho BBC, nhóm này phát hiện ra rằng các hoạt động giám sát của lực lượng an ninh Trung Quốc đã hạn chế các hoạt động tôn giáo ở biên giới phía Nepal ở một nơi gọi là Lalungjong.

Khu vực này theo truyền thống là một địa điểm thu hút khách hành hương vì nó nằm gần Núi Kailash, ngay phía bên kia biên giới Trung Quốc, là một địa điểm linh thiêng đối với cả người theo đạo Hindu và đạo Phật.

Báo cáo cũng kết luận rằng Trung Quốc đã hạn chế việc chăn thả gia súc của nông dân Nepal.

Cũng tại khu vực này, Trung Quốc đang xây dựng hàng rào xung quanh biên giới, đồng thời cố gắng xây dựng một con kênh và một con đường ở phía biên giới với Nepal.

Nhưng lực lượng đặc nhiệm cũng xác nhận rằng các tòa nhà Trung Quốc ban đầu được cho là xây dựng bên trong Nepal, trên thực tế, đã được xây dựng ở phía biên giới Trung Quốc.

Các nhà điều tra nhận thấy người dân địa phương Nepal thường ngại nói về các vấn đề biên giới vì một số người trong số họ phụ thuộc vào việc tiếp tục tiếp cận thị trường Trung Quốc.

Báo cáo khuyến nghị lực lượng an ninh Nepal đóng quân trong khu vực để đảm bảo an ninh.

Họ cũng đề xuất Nepal và Trung Quốc nên kích hoạt lại một cơ chế không hoạt động được thiết lập để giải quyết các vấn đề biên giới này.

Budhhi Narayan Shrestha, một nhà vẽ bản đồ nổi tiếng và từng là người đứng đầu bộ phận khảo sát của Nepal, cho biết những người sống gần biên giới nên được thông báo rõ ràng chính xác vị trí để họ có thể bảo vệ lãnh thổ Nepal tốt hơn.

Vì Trung Quốc phủ nhận bất kỳ hành vi xâm phạm nào, nên không rõ động cơ của họ có thể là gì trong việc khẳng định quyền kiểm soát biên giới của họ với Nepal, nhưng an ninh có thể là một lý do.

Trong lịch sử, có một số việc giao thông qua biên giới không chính thức, bao gồm cả khách hành hương và thương nhân, nhưng Trung Quốc đã dần hạn chế việc di chuyển này.

Vijay Kant Karna, một cựu quan chức ngoại giao Nepal hiện đang làm việc tại một tổ chức tư vấn ở Kathmandu, cho biết Bắc Kinh có thể lo lắng về Ấn Độ, đối thủ trong khu vực.

Ông nói: "Có vẻ như họ lo ngại về sự xâm nhập của các thế lực bên ngoài, vì vậy họ muốn cắt đứt quan hệ qua biên giới."

Trung Quốc cũng có thể lo lắng về diễn biến theo hướng ngược lại.

Khu vực ở biên giới phía Trung Quốc là Tây Tạng, từ đó nhiều người đã chạy trốn để thoát khỏi điều mà họ coi là sự đàn áp của Bắc Kinh.

Khoảng 20.000 người tị nạn Tây Tạng sống ở Nepal; những người khác ghé qua trên đường đến Ấn Độ và các nơi khác.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã cố gắng cắt đứt con đường thoát hiểm này.

Đã có báo cáo về việc Trung Quốc xâm nhập vào Nepal trong hai năm qua, dẫn đến các cuộc biểu tình không thường xuyên ở thủ đô Kathmandu của Nepal. Cuộc biểu tình mới nhất là vào tháng trước.

Đáp lại, Đại sứ quán Trung Quốc tại Nepal đã đưa ra một tuyên bố vào tháng Giêng rằng: "Không có tranh chấp nào cả. Hy vọng rằng người dân Nepal [sẽ] không bị lừa bởi những báo cáo sai lệch của cá nhân."

Tuy nhiên, đại sứ quán đã không trả lời BBC về các cáo buộc cụ thể được đưa ra trong báo cáo chưa được công bố.

Người ta cho rằng chính phủ Nepal đã lên tiếng vấn đề biên giới với Bắc Kinh - nhưng họ không cho biết những gì Trung Quốc đã nói.

Theo BBC