Thổ dân Úc (tiếng Anh là Aborigines) là một trong những nhóm người thổ dân có lịch sử lâu dài nhất thế giới. Hãy cùng phân tích thêm về nhóm người này và xem họ có gì nổi bật nhé.
Phẫn Nộ: cấp thị thực cho người nước ngoài giàu có vào New Zealand
Australia có số ca nhiễm Covid-19 cao kỉ lục.
Xã hội thổ dân Úc
Hệ thống luật pháp và trật tự vũ trụ của thổ dân có tên là Tjukurrapa, thường được các nhà lịch sử học phương Tấy gọi là Giấc Mơ, đây được cho là cội nguồn của các thổ dân Úc. Khái niệm này từ đây trở đi sẽ được gọi là Giấc Mơ. Giấc Mơ là một trật tự bao gồm nhiều các linh vật tổ tiên. Như một thế lực tạo hóa, Giấc Mơ đã tạo ra vũ trụ, định hình nó và mọi thứ trong đó, cảnh quan, động vật, thực vật và các yếu tố tự nhiên. Ngay cả những kiến thức và thực hành của người thổ dân Úc cũng xuất phát từ Giấc Mơ và được lưu giữ cho đến tận ngày nay. Giấc Mơ và nhiều biểu hiện của nó được thể hiện trong vùng đất của các thổ dân và là nền tảng cho ý thức về bản thân và kinh nghiệm của họ về thế giới. Khi những linh vật tổ tiên này đã hoàn thành cuộc hành trình của mình, họ biến thành những thứ khác nhau, một số đi xuống lòng đất, một số thì lại trở thành các chòm sao trên bầu trời hoặc biến thành các địa danh, nhưng chúng không bao giờ ngừng tồn tại.
Trong khi một số nhà nghiên cứu không tin rằng các thổ dân đã phát triển bất kỳ hệ thống nông nghiệp hoặc canh tác nào, một lý do có thể giải thích giả thuyết này đó là hiện tượng El Niño, khiến lượng mưa không thể đoán trước được ở Úc, việc canh tác lại phụ thuộc nhiều vào lượng mưa khiến không thể duy trì được canh tác. Một giả thuyết khác cho rằng thổ dân đã có thể sống tốt mà không cần gánh nặng đồng áng. Tuy nhiên, những quan niệm này là không hợp lệ vì thực sự có rất nhiều bằng chứng về đất đai được canh tác và nông nghiệp phổ biến trong các cộng đồng thổ dân, với hệ thống đất màu mỡ và những cánh đồng khoai khổng lồ, được hoàn thiện với hệ thống sục khí và làm ruộng bậc thang, nông dân thổ dân đã nhổ đất, làm cho đất trở nên mầu mỡ hơn để trồng cây. Những người thổ dân đã thuần hóa các giống ngũ cốc, ủ với chu kỳ sinh trưởng của thực vật và thông qua quá trình chọn lọc hạt giống, giúp chúng thích nghi với khí hậu, không cần phân bón hoặc thuốc trừ sâu, cũng như không cần nước tưới.
Các thổ dân có nghề nuôi bắt thủy sản rất đa dạng, với nhiều mạng lưới bẫy cá và hệ thống đánh cá khổng lồ và phức tạp, với những chiếc bẫy cá cổ đến mức được cho là được làm bởi chính các tổ tiên. Các ngư dân cũng làm các loại lưới phức tạp dành riêng cho các loài cá khác nhau và các sinh vật biển khác. Các thổ dân đã tạo ra những thay đổi không thể đảo ngược đối với môi trường bằng cách sử dụng lửa để thay đổi cảnh quan. Nhưng ngọn lửa này không gây hại cho môi trường, thay vào đó nó giúp tạo ra đất đai màu mỡ cho đồng cỏ và hoa màu, đồng thời để lại đất nghèo hơn cho các khu rừng. Phương pháp quản lý đất đai của thổ dân là ưu việt hơn đối với đất ở Úc. Việc sử dụng lửa làm thay đổi cảnh quan nhưng nó cũng giúp duy trì nó với các đám cháy thường xuyên và có kiểm soát giúp cỏ phát triển, đồng thời buộc cây phải kết hạt và thành đám. Việc phóng hỏa này cũng được quản lý chặt chẽ, có một lịch trình riêng, cường độ được kiểm soát, các gia tộc lân cận được thông báo về hoạt động phóng hỏa và các sự chênh lệch thời gian, tình trạng bụi rậm và thời tiết, tất cả đều được xem xét.
Hế thống bẫy cá của thổ dân
Các xã hội thổ dân được chia thành các bộ lạc riêng biệt với các ngôn ngữ và văn hóa khác nhau của riêng họ. Không có chiến tranh thống trị vì các quy tắc tâm linh từ lời dạy của Giấc Mơ nói rằng đất đai nên được chia cho các bộ tộc khác nhau và một bộ lạc không được xâm chiếm đất của bộ tộc khác. Dù hòa bình như thế nào, thổ dân cũng không tránh khỏi xung đột, như bất kỳ nền văn hóa nào khác, thổ dân cũng có sự tức giận, phản bội và báo thù, nhưng họ thường bị kiểm soát theo luật lệ nghiêm ngặt của các bộ lạc. Các bộ lạc thường xuyên liên lạc để buôn bán, các mạng lưới này có thể kéo dài đến hàng nghìn km. Một số bộ lạc chuyên chế tạo một số mặt hàng để buôn bán cho các bộ lạc khác mà không làm ra chúng, vì một số nguyên liệu chỉ có thể được tìm thấy ở một số vùng nhất định của Úc. Một bộ lạc bao gồm hàng trăm người được chia thành nhiều nhóm nhỏ hơn hoặc các thị tộc có số lượng một hoặc hai chục người di chuyển xung quanh để kiếm thức ăn, họ sẽ đến với nhau định kỳ để cử hành các lễ hội và sự kiện quan trọng như hôn nhân, nghi thức tôn giáo, nghi lễ hoặc để buôn bán.
Các xã hội thổ dân được phát triển, họ xây dựng những ngôi nhà và túp lều lớn có thể chứa nhiều người, đập nước và hệ thống thủy lợi để canh tác đất đai và thay đổi đường thủy. Họ đã có một hệ thống chính quyền trải rộng khắp lục địa với hòa bình và thịnh vượng. Các khía cạnh của nó như luật pháp, công lý, vai trò xã hội, bình đẳng đều đến từ tổ tiên và do các bô lão cao cấp giải thích và thực hiện. Những người cao tuổi trong chính quyền bộ lạc là người ra quyết định, họ phải trải qua một quá trình khởi xướng lâu dài, giành được sự tôn trọng từ các đồng nghiệp của mình, họ không thể ép buộc hoặc thừa kế con đường của họ vào vị trí này. Là một thành viên của bộ tộc liên quan đến các quyền và nhiệm vụ chi tiết và cụ thể, chia sẻ các nguồn lực là một trong những nghĩa vụ chính. Mọi thứ đều được chia sẻ với gia đình của một người, bao gồm cả vợ, thức ăn, dụng cụ săn bắn, hàng hóa trao đổi giữa những người khác. Đó là một hệ thống chia sẻ có đi có lại đã củng cố mối quan hệ gia đình. Những tiến bộ của cá nhân không được ngưỡng mộ, và lòng trung thành được đặt lên trên tất cả. Phụ nữ đóng vai trò quan trọng để tồn tại trong xã hội truyền thống khi họ cung cấp 2/3 lượng thức ăn hàng ngày cho mọi người, họ thu thập hạt giống, trái cây và các loại rau khác. Đàn ông thường tham gia vào việc săn bắt các loài động vật lớn hơn hoặc cá khi có.
Cảnh thổ dân săn bắt thú
Thổ dân Úc là những nhóm người bản địa rộng lớn có nhiều điểm khác biệt trên khắp lục địa, thật không hợp lý khi họ bị xếp vào chỉ một nhóm, và chắc chắn bài báo này chỉ hoàn thành một cái nhìn tổng quan ngắn gọn về người dân trong khi bỏ qua nhiều kiến thức về văn hóa của thổ dân, kể cả vô số các cuốn sách không thể chứa hết, cũng như không thể nghiên cứu tất cả bởi một cá nhân cho dù có tận tâm đến đâu. Phần tiếp theo tôi sẽ nói về các sự kiện diễn ra khi người bản địa chạm mặt với các người châu Âu thám hiểm đầu tiên.
Khánh Đặng
Comments powered by CComment